Posiej te rośliny, a gleba sama się użyźni. Ogrodnicy mówią: „To naturalny cud!”
Posiej te rośliny, a gleba sama się użyźni. Ogrodnicy mówią: „To naturalny cud!”

Posiej te rośliny, a gleba sama się użyźni. Ogrodnicy mówią: „To naturalny cud!”

Data publikacji: 26 maja, 2025
Obraz przedstawiający Jacka Waśkiela, dziennikarza finansowego portalu Abc Pożyczki.

Jacek Waśkiel – dziennikarz, redakcja portalu

Nie potrzebujesz drogiej chemii, by twoje plony były bujne i zdrowe. Wystarczy posiać rośliny motylkowate – cichy sekret doświadczonych ogrodników. Zmieniają strukturę gleby, karmią warzywa i przyciągają pszczoły jak magnes.

Obraz do wpisu o roślinach motylkowatych.

Rośliny bobowate to świetny sposób na poprawę jakości gleby w ogrodzie. Fot. scrisman / Canva Pro

Naturalny nawóz z nasion – jak działają rośliny motylkowate?

Rośliny motylkowate, znane też jako bobowate, to jeden z najcenniejszych sprzymierzeńców w przydomowym ogrodzie. Dzięki unikalnej zdolności do wiązania azotu atmosferycznego, realnie poprawiają żyzność gleby – bez potrzeby sięgania po syntetyczne nawozy. To możliwe dzięki współpracy ich korzeni z bakteriami brodawkowymi, które zasiedlają podziemne części roślin i przekształcają niewidoczny azot z powietrza w formę dostępną dla innych gatunków.

Oto lista 6 najpopularniejszych gatunków roślin motylkowatych:

  • Łubin (Lupinus sp.) – Popularny w ogrodach jako roślina ozdobna i zielony nawóz. Posiada głęboki system korzeniowy i wiąże azot w glebie.

  • Lucerna siewna (Medicago sativa) – Cenna roślina pastewna, wyjątkowo wydajna w wiązaniu azotu. Wzbogaca glebę i poprawia jej strukturę.

  • Koniczyna czerwona (Trifolium pratense) – Występuje powszechnie na łąkach i w mieszankach poplonowych. Działa korzystnie na strukturę gleby i przyciąga owady zapylające.

  • Groch zwyczajny (Pisum sativum) – Popularne warzywo strączkowe, często sadzone w ogrodach. Poprawia żyzność gleby i dostarcza białka w diecie.

  • Fasola zwyczajna (Phaseolus vulgaris) – Uprawiana na całym świecie, cenna nie tylko kulinarnie, ale i dla zdrowia gleby. Wymaga podpór przy odmianach tycznych.

  • Wyka siewna (Vicia sativa) – Często stosowana w międzyplonach i jako zielony nawóz. Wzbogaca glebę w azot, tłumi chwasty i poprawia jej strukturę.

Wszystkie te rośliny dzięki symbiozie z bakteriami brodawkowymi przekształcają azot atmosferyczny w formę przyswajalną dla roślin, co czyni je niezwykle wartościowymi w płodozmianie i uprawie ekologicznej.

Efekty są wyraźne: podłoże staje się pulchniejsze, bardziej wilgotne, a uprawy – bardziej bujne. Największe korzyści z tego typu wzbogacenia czerpią rośliny o wysokim zapotrzebowaniu na azot, takie jak pomidory, dynie, kukurydza czy sałata. Dodatkową zaletą jest działanie strukturotwórcze – rozbudowane korzenie motylkowatych chronią glebę przed erozją i poprawiają jej zdolność magazynowania wody, co ma niebagatelne znaczenie w czasie suszy.

Przeczytaj też: Zrób z ogrodu pachnącą Prowansję! Ten prosty trik sprawi, że lawenda zakwitnie dwa razy

Motylkowate wprowadza się do ogrodu nie tylko ze względów praktycznych, ale i estetycznych. Wiele z nich pięknie kwitnie, wabiąc pszczoły i inne zapylacze. Z tego powodu są cenione przez osoby, które chcą prowadzić ogród zgodny z zasadami permakultury i troszczą się o lokalny ekosystem.

Obraz przedstawiający roślinę motylkowatą - łubin.

Łubin nie tylko ślicznie wygląda, ale też poprawia jakość gleby. Warto mieć go w ogrodzie. Fot. sergiimostovyi / Canva Pro

Co posiać i jak wykorzystać rośliny bobowate w ogrodzie?

Jeśli zależy ci na praktycznym połączeniu ogrodu warzywnego z ideą samonawożenia, warto sięgnąć po gatunki jadalne. Ciecierzyca, bób, groch i soja to nie tylko wartościowe źródła białka, ale też sprytni „dostawcy” azotu do gleby. Można je siać w międzyrzędziach lub jako przedplon, by przygotować teren pod bardziej wymagające warzywa w kolejnym sezonie.

Przeczytaj też: Podlewasz ogród o tej godzinie? Twoje rośliny marnieją, a ty tylko tracisz wodę

Osobom stawiającym na wygląd i wsparcie dla owadów zapylających można polecić koniczynę białą i czerwoną – są łatwe w uprawie, znoszą niskie koszenie i błyskawicznie się regenerują. Świetnie sprawdzają się jako rośliny okrywowe, a ich kwiaty to prawdziwe magnesy dla pszczół. Regularne obecność owadów w ogrodzie to lepsze zapylenie kwiatów i wyższe plony – szczególnie w przypadku dyniowatych i owoców jagodowych.

Warto też pamiętać, że nie wszystkie rośliny są beneficjentami obecności motylkowatych. Niektóre kwiaty ozdobne preferują ubogie, lekkie gleby i mogą źle znosić sąsiedztwo bogatych w azot sąsiadów. Zanim więc wysiejesz lucernę w całym ogrodzie, sprawdź, które gatunki z nią „współpracują”, a które – przeciwnie – zaczną słabnąć.

Przeczytaj też:

Storczyk kwitnie bez przerwy. Oto tani nawóz z kuchni, który działa lepiej niż sklepowe

Zwykły trawnik zamienia się w zielony dywan. Wszystko dzięki tej domowej miksturze

Bób z własnego ogrodu smakuje najlepiej. Kiedy siać i jak dbać, by zebrać naprawdę dorodne strąki?

Przeczytaj też: